Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Жапаров 19-сентябрда, Нью-Йорк шаарында (АКШ) өтүп жаткан БУУнун Башкы Ассамблеясынын 78-сессиясынын алкагында Тажикстан Республикасынын Президенти Эмомали Рахмон менен жолугушту. Бул тууралуу кыргыз мамлекет башчысынын маалымат кызматы билдирди.
Өлкө лидерлери кыргыз-тажик эки тараптуу жана көп тараптуу кызматташуунун артыкчылыктуу багыттарын жана келечегин талкуулашты.
Тема боюнча:
Садыр Жапаров менен Эмомали Рахмон кыргыз-тажик мамлекеттик чек арасын делимитациялоо жана демаркациялоо маселелерине өзгөчө көңүл буруп, башка темалар боюнча да пикир алмашты.
15-сентябрда Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитеттин (УКМК) төрагасы Камчыбек Ташиев Баткенде журналисттердин суроолоруна жооп берип жатып, «кыргыз бийлиги чек ара боюнча жаңы документтерди тапканын, көптөгөн жер коңшу өлкөгө өтүп кеткенин ошол кагаздардын негизинде аныктап бере аларын» айткан жана «Тажикстан Кыргызстанга карата айрым чек ара дооматтарынан баш тартпаса, кыргыз тарап тарыхый документтердин негизинде коңшу өлкөгө укуктук жактан доомат артса болорун» билдирген.
Буга байланыштуу Кыргызстандын Тажикстандагы элчиси Эрлан Абдылдаев 16-сентябрда бул өлкөнүн Тышкы иштер министрлигине чакырылган.
Кыргыз-тажик чек арасы такталып бүтө элек болгондуктан, ортодо куралдуу кагылыштар, адам өмүрүн алган каргашалуу окуялар катталып келет.
2021-жылы апрель айында 36 кыргызстандык курман болгон, тажик тараптан 19 адам каза болгону расмий жарыяланган.
2022-жылдын сентябрь айындагы кагылышта Кыргызстан 75 жаранынан айрылган, Тажикстандын Тышкы иштер министрлиги 41 жараны каза тапканын билдирген.
Кыргызстандын Чек ара кызматынын расмий маалыматына караганда, былтыр 14-сентябрда башталып, 19-сентябрда басылган окуяда каза тапкан 75 кыргызстандыктын 51и аскер кызматкери, алардын 42си чек арачылар болгон.
Ал эми бул арада Орусиянын Тышкы иштер министрлиги (ТИМ) кыргыз-тажик чек арасы боюнча билдирүү таратты. Мекеменин сайтындагы билдирүүдө Москва Бишкек менен Дүйшөмбүнүн чек араларын тактоо багыттындагы окуялардын өнүгүшүнө көз салып жатканы айтылат.
Маалыматта Кыргызстан менен Тажикстан Орусиянын стратегиялык өнөктөштөрү экенин белгилеп, Жамааттык коопсуздук келишим уюмуна (ЖККУ) мүчө мамлекеттердин пикир келишпестигине жол бербөө жана жана аймактагы туруктуулукту сактоого кызыкдар экендиги баса белгиленген.
Орусиянын Тышкы иштер министрлиги билдирүүсүндө «мурдагы советтик өлкөлөрдөгү чыр-чатактарга кызыкдар» деп Батышты айыптаган. Орусия Кыргызстан менен Тажикстанды чек ара боюнча кескин билдирүүлөрдөн карманууга чакырды.
